18 października Europejski Dzień Przeciwko Handlowi Ludźmi - Aktualności - KMP Zielona Góra

Handel Ludźmi jest zjawiskiem społecznym i politycznym zaliczanym do grupy przestępstw międzynarodowych. Często określany jest jako forma niewolnictwa XXI wieku, ponieważ narusza prawa człowieka i godzi w wartości, które powinny być bezwzględnie chronione. Problem ten należy do jednych z najbardziej okrutnych form przestępczości zorganizowanej bowiem większe zyski z nielegalnego biznesu przestępcy inkasują jedynie za handel bronią i narkotykami.

Handel Ludźmi dotyczy również Polski, która obecnie nie jest już tylko krajem pochodzenia ofiar, ale także krajem tranzytowym oraz krajem docelowym dla ofiar wykorzystywanych głównie w prostytucji i pracy przymusowej.

DEFINICJA

Za handel ludźmi mogą być uznane wyłącznie czynności sprawcy wskazane w art. 115 § 22 k.k., t.j.:

1. werbowanie (nakłanianie, zjednywanie, zaciąganie),

2. transport (przemieszczanie, przewożenie z zastosowaniem środków komunikacji),

3. dostarczanie (umieszczanie w innym miejscu),

4. przekazywanie (powierzanie, dawanie w celu dysponowania),

5. przechowywanie (zatrzymywanie w jednym miejscu, przetrzymywanie w ukryciu)

6. lub przyjmowanie osoby (zatrzymywanie przekazanej osoby).

Istotnym jest przy tym, że w celu wypełnienia znamion przestępstwa handlu ludźmi, wymienione wyżej czynności powinny zostać zrealizowane z zastosowaniem:

• przemocy lub groźby bezprawnej,
• uprowadzenia,
• podstępu,
• wprowadzenia w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania,
• nadużycia stosunku zależności, wykorzystania krytycznego położenia lub stanu bezradności,
• udzielenia albo przyjęcia korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy osobie sprawującej opiekę lub nadzór nad inną osobą.

- w celu jej wykorzystania, nawet za jej zgodą, w szczególności w prostytucji , pornografii lub w innych formach seksualnego wykorzystania, w pracy lub usługach o charakterze przymusowym, w żebractwie, w niewolnictwie lub w innych formach wykorzystania poniżających godność człowieka lub w celu pozyskania komórek, tkanek lub narządów wbrew przepisom ustawy. Należy podkreślić przy tym, że jeżeli zachowanie sprawcy dotyczy małoletniego stanowi ono handel ludźmi, nawet gdy nie zostały użyte wyżej wymienione metody lub środki.

Przestępstwo handlu ludźmi jest w Polsce zagrożone karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 (art. 189a Kodeksu karnego), a zatem stanowi zbrodnię. Z uwagi na wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu karalne jest również przygotowanie do popełnienia tego przestępstwa (czyn zagrożony karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5).

JAK NIE STAĆ SIĘ OFIARĄ HANDLU LUDŹMI?

Zanim wybierzemy się za granicę do pracy PAMIĘTAJMY, aby:

1. Dopełnić wszelkich formalności (sprawdź ważność swojego paszportu - jeśli wyjeżdżasz na jego podstawie i ewentualnych pozwoleń, zgromadź inne konieczne do podjęcia pracy dokumenty np.: zaświadczenia potwierdzające Twoje kwalifikacje zawodowe).
2. Ubezpieczyć się (od następstw nieszczęśliwych wypadków i ewentualnych kosztów leczenia).
3. Sprawdzić, czy pośrednik (firma pośrednicząca) oferujący Ci pracę działa legalnie, tzn. czy jest zarejestrowany w KRAZ (Krajowy Rejestr Agencji Zatrudnienia) i posiada odpowiedni certyfikat (od l listopada 2005 certyfikaty wydaje Urząd Marszałka Województwa).
4. Upewnić się, że Twój pracodawca istnieje!
5. Dowiedzieć się o nim jak najwięcej - najlepiej od pośrednika. Poproś o adres, numer telefonu. Skontaktuj się z nim.
6. Dowiedzieć się, na co możesz liczyć ze strony pośrednika w razie kłopotów w pracy (np. w sytuacji, kiedy praca jest inna niż oferowana lub masz problemy z pracodawcą). Poproś o zobowiązanie na piśmie.
7. Dokładnie czytać wszystkie dokumenty, które pokazuje Ci pośrednik, zwłaszcza te, które masz podpisać. Jeśli czegoś nie rozumiesz - pytaj!
8. Jeśli dajesz pośrednikowi pieniądze, zawsze domagaj się pokwitowania!
9. Zrób kserokopię dokumentów, które ze sobą zabierasz (paszportu, dowodu osobistego, wiz, pozwolenia na pracę, umowy o pracę) i zostaw bliskim (osobom, którym ufasz). Dołącz do dokumentów aktualną fotografię.
10. Zostaw też adres, pod którym będziesz przebywać za granicą, numer telefonu, imię i nazwisko pracodawcy oraz nazwiska i adresy osób, z którymi wyjeżdżasz (lepiej nie wyruszać w pojedynkę). Informuj bliskich o zmianach adresu i miejsca pracy.
11. Ustal częstotliwość kontaktów telefonicznych z bliskimi (osobami, którym ufasz) np. raz w tygodniu o określonej porze. Ustal hasło, którym się posłużysz w przypadku ewentualnych kłopotów i niemożności powiedzenia tego wprost przez telefon: np. przekaż pozdrowienia dla kogoś, kto nie istnieje.

Zabierz ze sobą:

1. Adres i numer telefonu najbliższego polskiego konsulatu w kraju, do którego jedziesz. W razie jakichkolwiek kłopotów tam otrzymasz pomoc.

2. Słownik lub rozmówki - jeśli nie jesteś pewna, czy dasz sobie radę z miejscowym językiem.

3. Numer telefonu Poland direct z kraju, do którego jedziesz. Za minimalną opłatą lub za darmo będziesz mogła zatelefonować do Polski – tylko na numer telefonu stacjonarnego – nie komórki - o ile osoba, do której dzwonisz zgodzi się zapłacić za rozmowę. Telefonistka, która połączy rozmowę mówi po polsku.

4. Numer telefonu organizacji pomagającej kobietom, migrantom czy osobom poszkodowanym w wyniku przestępstwa. Zwykle w takiej organizacji można uzyskać poradę i pomoc.

5. Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, która jest potwierdzeniem ubezpieczenia w Narodowym Funduszu Zdrowia i jest uznawana w krajach Unii Europejskiej. Jeśli podczas pobytu za granicą zachorujesz NFZ pokryje koszty leczenia. Jednak nie wszystkie! Przed wyjazdem upewnij się, jakiego rodzaju koszty leczenia za granicą mogą być pokryte przez NFZ.

6. Telefon komórkowy z aktywnym roamingiem.

7. Pieniądze (może to być także karta kredytowa lub czeki). Zapas na „czarną godzinę", aby miała za co wrócić do Polski.

Pamiętaj - za granicą:

• Nikt więc, nie ma prawa więzić Cię, przetrzymywać ani zmuszać do czegokolwiek - także do pracy!
• Masz prawo do obrony swoich praw!
• Jeśli trafiłaś na policję - czy to jako poszkodowana czy jako podejrzana, masz prawo do tłumacza - domagaj się tego.

podkom. Aneta Atłachowicz

Zespół ds. Profilaktyki Społecznej, Nieletnich i Patologii
KMP w Zielonej Górze